Jak ustalić ojcostwo

Polskie prawo przewiduje aż 3 sposoby ustalania biologicznego ojcostwa – poprzez domniemanie ojcostwa, uznanie ojcostwa przed Urzędem Stanu Cywilnego oraz sądowe ustalenie ojcostwa. To jaką metodą ustalisz ojcostwo, będzie zależeć od Twojej sytuacji. Jeśli z jakiegoś powodu nie możesz dobrowolnie uznać dziecka, a nie obowiązuje Cię zasada o domniemaniu ojcostwa, to najlepszym rozwiązaniem będzie dla Ciebie sądowe ustalenie ojcostwa.

Badanie DNA – niepodważalnym dowodem

Mężczyzna nie potrzebuje skierowania z sądu do przeprowadzenia testu na ojcostwo, może je zlecić we własnym zakresie, a potem z gotowym wynikiem udać się już na rozprawę. Bywają też sytuacje, że mężczyzna dostaje wezwanie z sądu, bo matka dziecka lub pełnoletnie już dziecko wniosło powództwo o sądowe ustalenie ojcostwa. Z takim żądaniem może wystąpić do sądu również sam mężczyzna, jeśli tylko ma wątpliwości, co do swojego pokrewieństwa z dzieckiem. Nie będzie mógł jednak oficjalnie ustalić ojcostwa jeśli zostało ono wcześniej ustalone – inny mężczyzna uznał dziecko za własne lub jeśli badania genetyczne potwierdziły już ojcostwo innego mężczyzny. Ponadto, ani mężczyzna, ani kobieta nie będą mogli ustalić ojcostwa względem dziecka, które nie żyje oraz, które jest już pełnoletnie.

Sposób w jaki pobierane są próbki do sądowego testu na ojcostwo

Próbki do badania pobiera się od matki, dziecka i domniemanego ojca. Wszyscy uczestnicy badania przychodzą do placówki medycznej z ważnymi dokumentami tożsamości, z których pracownicy laboratorium spisują potrzebne dane, robią też ich kserokopie. Materiał do analizy (wymaz ze śluzówki lewego i prawego policzka) pobiera osoba wybrana wcześniej przez biegłego sądowego. Wymazy są sporządzane na oczach świadków. Z całości zdarzenia spisywany jest protokół. Sądowe badanie ojcostwa ma sformalizowany charakter, dzięki temu posiada jednak pełną moc dowodową, a jego wynik jest dla sądu informacją pewną i niepodważalną.

A jak to jest z domniemaniem i uznaniem ojcostwa?

Domniemywa się, że ojcem dziecka, które urodziło się w trakcie trwania małżeństwa jest mąż matki. W świetle prawa mężczyzna będzie nim również jeśli dziecko urodziło się przed upływem 300 dni od ustania bądź unieważnienia tego małżeństwa.

O ojcostwie danego mężczyzny decydują więc w tym przypadku względy formalne. Zostaje on wpisany do dokumentów jako oficjalny ojciec i prawny opiekun dziecka, mimo, że w rzeczywistości wcale nie musi nim być. Właśnie dlatego mężczyzna może obalić powyższe domniemanie poprzez sądowe zaprzeczenie ojcostwa. Ma na to 6 miesięcy, począwszy od dnia, w którym został poinformowany o narodzinach dziecka.

Zasada o domniemaniu ojcostwa nie obowiązuje jeśli rodzice dziecka są w nieformalnym związku, czyli nie są małżeństwem. Parter matki, musi wtedy poświadczyć przed Urzędem Stanu Cywilnego, że to on jest ojcem dziecka, a matka musi z kolei to potwierdzić, albo jednocześnie z partnerem, albo do 3 miesięcy po nim. Robiąc to mężczyzna automatycznie uznaje dziecko za własne. Gdy już złoży stosowne oświadczenie Urząd nadaje mu pełnię praw rodzicielskich.