To, że Ty i Twoje dziecko różnicie się od siebie wyglądem, nie oznacza jeszcze, że nie jesteś jego ojcem. Nie da się jednoznacznie ustalić ojcostwa opierając się jedynie na fizycznym podobieństwie. Mechanizm dziedziczenia cech jest bowiem znacznie bardziej skomplikowany. Niemniej jednak to, że czujesz z tego powodu niepokój jest całkiem zrozumiałe. Jeśli więc dręczą Cię wątpliwości, wykonaj test ojcostwa oparty na analizie DNA, tylko on udzieli Ci pewnej odpowiedzi na nurtujące Cię pytanie.
Test ojcostwa oparty na analizie DNA – rewolucja w zakresie ustalania pokrewieństwa?
Lata temu, kiedy nie istniała jeszcze żadna wiarygodna metoda pozwalająca ustalić ojcostwo, mężczyzna mógł opierać się jedynie na swoim podobieństwie z dzieckiem i zapewnieniach partnerki, że dziecko należy do niego. Wprowadzonym do Polski w latach 20. testom serologicznym (polegających na analizie grup krwi) również daleko było do doskonałości. Pozwalały one jedynie wstępnie wykluczyć ojcostwo. Prawdziwy przełom nastąpił dopiero po wejściu na rynek testów ojcostwa bazujących na analizie DNA – unikalnego, niezmiennego, a zarazem dziedziczonego po rodzicach. Test ojcostwa polegający na zbadaniu materiału genetycznego konkretnych osób jest obecnie uważany za jedyną wiarygodną metodę weryfikacji biologicznego pokrewieństwa.
Test ojcostwa – jak się go przeprowadza
Istnieje kilka rodzajów testów na ojcostwo. To, na który się zdecydujesz będzie zależeć od Twojej sytuacji. Możesz bowiem zlecić test na ojcostwo z całą formalną procedurą (jeśli zależy Ci, aby wynik miał pełną moc dowodową, np. w sprawie o alimenty) lub wykonać go prywatnie, wyłącznie dla własnej wiedzy. Sądowy test ojcostwa wymaga od wszystkich jego uczestników (dziecka, domniemanego ojca oraz matki dziecka) pojawienia się we wskazanej placówce medycznej, gdzie wykwalifikowany personel w obecności świadków pobiera próbki potrzebne do badania. Wcześniej weryfikowana jest również tożsamość osób biorących w nim udział, dlatego muszą oni przyjść na pobranie z ważnymi dokumentami tożsamości.
Prywatny test ojcostwa wykonasz bez wychodzenia z domu, ponieważ próbki do niego możesz pobrać samodzielnie. Ponadto mogą w nim uczestniczyć tylko dwie osoby – Ty i dziecko. Aby zrealizować taki prywatny test wystarczy, że zaopatrzysz się w specjalny zestaw testowy. Zawiera on patyczki zakończone wacikiem, które wkładasz do ust i pocierasz nimi kilka razy o wewnętrzną stronę policzka.
Tak samo jak wymazy użyteczne w badaniu są różnego rodzaju przedmioty codziennego użytku – maszynka do golenia, szczoteczka do zębów, dziecięcy smoczek lub gryzak, chusteczka z katarem, kubek szklanka, a nawet ustnik papierosa czy balonika.
Na tym nie koniec możliwości, jakie daje genetyczny test ojcostwa. Ojcowie, których dzieci mają dopiero przyjść na świat mogą wykonać takie badanie jeszcze w czasie ciąży. DNA dziecka izolowane jest wtedy z krwi matki lub z płynu owodniowego. Przy czym krew można pobrać wcześniej, bo już w okolicach 10. tygodnia, natomiast płyn owodniowy pobiera się w 15 tygodniu.
Dlaczego ojcostwa nie da się ustalić na podstawie cech fizycznych
Jak już zostało wspomniane mechanizm dziedziczenia cech przez dzieci po ich biologicznych rodzicach jest dużo bardziej skomplikowany niż mogłoby się wydawać.
Geny można bowiem podzielić na dwie grupy: dominujące oraz recesywne. Geny dominujące decydują o ciemnym kolorze oczu, włosów i karnacji. Geny recesywne determinują ich jasną barwę (włosy blond, jasna cera, niebieskie oczy). Bruneci mają przeważnie dwa geny dominujące, a blondyni dwa recesywne. Może się jednak zdarzyć, że dana osoba będzie posiadała zarówno gen dominujący, jak i recesywny. W takim przypadku gen dominujący, jako ten silniejszy, wyprze słabszy gen recesywny i taka osoba będzie miała ciemne włosy. Geny recesywne różnią się tym od genów dominujących, że żeby mogły zadecydować o pojawieniu się jakiejś cechy muszą występować w parze. Obydwoje rodzice muszą więc przekazać po jednym takim genie dziecku. Dla porównania, cechy determinowane przez geny dominujące ujawniają się nawet wtedy, gdy geny te występują pojedynczo. Ale jak to przekłada się na wygląd przyszłego potomka?
Rodzice, którzy są brunetami mogą posiadać jasnowłose dziecko. Może ono odziedziczyć bowiem gen recesywny po rodzicu, a nawet dalszym krewnym. Nie działa to jednak w drugą stronę. Rodzice, który są blondynami, nie będą mieli dzieci o ciemnym kolorze włosów. Nie posiadają oni bowiem genów determinujących taką barwę – jasna barwa włosów jest zawsze efektem zetknięcia się dwóch genów recesywnych.
Powyższy przykład pokazuje, że dziedziczenie cech nie jest sprawą łatwą i że nie da się jednoznacznie określić czyjegoś pokrewieństwa wyłącznie na podstawie zewnętrznego wyglądu. Pozwala na to jedynie test ojcostwa oparty na analizie materiału genetycznego.
Zadzwoń i zapytaj o testy na ojcostwo
Od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00-23.00 oraz w dni wolne w godzinach 8.00-21.00